Jak skutecznie zabezpieczyć rośliny przed śniegiem i mrozem?

Okrywanie roślin na zimę

W polskich ogrodach na stałe zagościły różnorodne odmiany roślin zimozielonych i nie tylko.  Bardzo często tę grupę reprezentują gatunki wysokich lub niskich krzewów, które jednak nie zawsze są odporne na niskie temperatury i silne wiatry panujące w naszym klimacie. Dlatego musimy zadbać o materiały do zabezpieczania roślin przed silnym mrozem. Rośliny wrażliwe to np. cedry, hortensje ogrodowe, hebe, rośliny zimozielone jak np. laurowiśnie, różaneczniki czy ostrokrzewy, które pochodzą z cieplejszych rejonów świata. W ich przypadku konieczne jest odpowiednie, w pełni przepuszczalne zabezpieczenie, które zapewni ochronę w tym trudnym czasie.
W sklepach ogrodniczych dostępnych jest wiele różnorodnych i funkcjonalnych rozwiązań w postaci gotowych produktów jak: kaptury czy agrowłókniny okryciowe. Poza tym warto wykorzystać również naturalne rozwiązania w postaci liści, gałęzi drzew iglastych czy kopczyków z ziemi lub kompostu.
Otuliny zimowe należy zacząć stosować po pierwszych przymrozkach i zdejmować wiosną, gdy temperatura będzie dodatnia przez dłuższy czas. Pozostawiona na dłużej mata osłonowa może doprowadzić do przegrzania roślin.

Czym okrywać rośliny? - skuteczne zabezpieczenie roślin za pomocą różnorodnych materiałów

1) Biała agrowłóknina zimowa

Bardzo dobrym, popularnym i ogólnie dostępnym materiałem izolującym, chroniącym rośliny przed silnym wiatrem są agrowłókniny okryciowe. W przypadku okrywania zimowego preferowana grubość (gramatura) agrowłókniny to 50g. Agrowłóknina całkowicie przepuszcza powietrze i skutecznie chroni przed mrozem.
Materiał świetnie ochroni delikatne krzewy, pnie drzew oraz byliny zimujące w gruncie. Oprócz tego agrowłóknina może być również stosowana jako mata ocieplająca ścianki szklarni. Wystarczy ją przymocować od wewnątrz do stelaża.
Dodatkowo za pomocą białej agrowłókniny zabezpieczamy również donice z roślinami, które będą zimowały na zewnątrz.  Wówczas wystarczy ustawić donicę na podstawce lub drewnianej deseczce w zacisznym miejscu i obwiązać ją dookoła dwiema lub trzema warstwami agrowłókniny w zależności od rodzaju doniczki i jej grubości. W ten sposób możemy zabezpieczyć przed zimnym wiatrem rośliny młode np. berberysy, irgi, tuje lub cyprysiki, a także inne rośliny nieodporne na silny mróz.

2) Gotowe kaptury ochronne oraz rękawy

Gotowe kaptury i rękawy zimowe to bardzo wygodne rozwiązanie dla wszystkich, którzy mają sporo delikatnych roślin w ogrodzie, ale nie mają za dużo wolnego czasu, który można poświęcić na okrywanie każdego krzaczka. Kaptury i rękawy ochronne są wykonywane z agrowłókniny zimowej (np. gramatura 50g) i mogą stanowić uzupełnienie okrycia roślin w ogrodzie zwykłą agrowłókniną. Okrywanie roślin na zimę za pomocą gotowych, uszytych kapturów skutecznie chroni przed niskimi temperaturami oraz mroźnym wiatrem.

3) Siatki cieniujące (o stopniu zacienienia 40-55%)

Okrywanie roślin na zimę można również sobie ułatwić stosując większe odcinki siatek cieniujących. Są to siatki polipropylenowe o różnych rodzajach gęstości, które zabezpieczą wyższe drzewa oraz krzewy. Z racji dość luźnego splotu są bardzo przepuszczalne i zapewniają roślinom optymalną cyrkulację powietrza w czasie zimy i wczesnej wiosny.
Nakładanie takich siatek jest bardzo proste – narzucamy na drzewo siatkę i związujemy sznurkiem tuż przy ziemi. Jak widać zabezpieczenie wyższych krzewów lub drzew za pomocą siatki cieniującej może wymagać dodatkowej pomocy.

4) Kopczykowanie roślin ogrodowych

Metoda „kopczykowania” jest polecana zwłaszcza w przypadku róż oraz piwonii. W ten sposób chronimy przez mrozem system korzeniowy młodych roślin, które nie przyjęły się jeszcze w glebie. Kopczykowanie polega na usypaniu kopczyka z kompostu lub żyznej ziemi wokół pnia rośliny. Kopczyk powinien mieć wysokość do około 25cm. Gdy róże będą starsze nie ma już konieczności dodatkowego ich zabezpieczania, ponieważ do tego momentu odpowiednio się ukorzenią.

5) Zaplatanie traw ozdobnych

Zaplatanie traw to bardzo efektowna i prosta metoda - uschnięte źdźbła traw ozdobnych zaplata się na zimę w warkocze, aby zapobiec uszkodzeniu korzeni przez wnikającą do jej wnętrza i zamarzającą wodę (np. podczas chwilowych roztopów). Wystarczy związać w pęk środkową część kępy, a pozostałe źdźbła podzielić na trzy części i zacząć od jednej strony zaplatanie warkocza dookoła niej, stopniowo dodając poboczne źdźbła. Wiosną warkocze wystarczy ściąć i czekać na odrośnięcie trawy.

6) Liście

Suche liście to najbardziej dostępny jesienią materiał organiczny, którym można wyściółkować praktycznie każdą roślinę. Okrywanie roślin na zimę suchymi liśćmi jest niezwykle wygodne i proste. Liśćmi można zabezpieczyć róże i okryć rośliny cebulowe, korzenie traw ozdobnych czy rabaty z wrzosami.
Do ściółkowania nie stosujemy jedynie liści orzecha włoskiego, które rozkładając się wydzielają do gleby toksyczną substancję, czyli juglon, który hamuje wzrost znajdujących się w pobliżu roślin. Nie używamy również liści dębu oraz olchy, które posiadają garbniki, czyli substancje negatywnie wpływające na wzrost i rozwój innych roślin.
Warto też wspomnieć, że w przypadku materiału organicznego pozyskiwanego z drzew liściastych, zebrane jesienią liście lepiej przekompostować i w takiej postaci wykładać nimi rabaty.

7) Kora sosnowa

Kora sosnowa doskonale sprawdza się zwłaszcza do okrywania roślin, które lubią kwaśne lub lekko kwaśny odczyn gleby. Skutecznie chroni rośliny zarówno uprawiane w gruncie, jak i w pojemnikach, zwłaszcza w przypadku bezśnieżnych zim. Rozłożona pod roślinami chroni przed utratą wilgoci. Korę sosnową można rozkładać na rabatach z wrzosami oraz hortensjami, usypując małe kopczyki wokół podstaw roślin.
Warstwa kory sosnowej jaką powinniśmy wyściółkować rabatę powinna wynosić przynajmniej 5cm, czyli jeden worek kory o pojemności 80 litrów powinien wystarczyć na 1m2 podłoża.

8) Słomiana mata lub chochoł

Słomiane maty to świetna metoda na skuteczną ochronę bezlistnych drzewek, pnączy i krzewów ogrodowych oraz róż jest również obłożenie słomianymi matami.  Słomiane chochoły  lub maty słomiane rozłożone dookoła roślin szczelnie zabezpiecza je przed przemarzaniem. W przypadku róż słoma lepiej zabezpiecza części nadziemne przed przemarzaniem niż agrowłóknina, którą przez wrastające kolce bardzo trudno zdjąć później z rośliny. Uszkodzone podczas zdejmowania materiału pędy mogą być zagrożone chorobami grzybowymi.
Jak własnoręcznie wykonać chochoła? Wystarczy wbić tyczkę bambusową w pobliżu bryły korzeniowej okrywanej rośliny i następnie przystąpić do jej okrywania powiązanymi wcześniej wiązkami słomy lub gotowej maty.
Takie zabezpieczenie jest w pełni naturalne i przepuszczalne. Trzeba jednak pamiętać, aby słomę stosować, gdy temperatury faktycznie spadną poniżej zera i będą utrzymywały się na tym poziomie powyżej 4 dni.
Za pomocą słomy możemy swobodnie okrywać: magnolie, hortensje ogrodowe, róże pienne, klony palmowe, laurowiśnie, ogniki, ostrokrzewy czy hibiskusy.

9) Stroisz (ścięte gałązki roślin iglastych)

Pod tą tajemniczą nazwą kryją się świeżo przycięte gałązki drzew iglastych. Okrywanie roślin na zimę najczęściej odbywa się z użyciem gałązek jodłowych lub świerkowych, ponieważ mają najgęściej osadzone igły. Stroisz służy do przykrywania i zabezpieczania delikatnych roślin na zimę. Znakomicie sprawdza się do przykrywania roślin cebulowych (tulipany, szafirki, hiacynty, itd) lub bylin.
Dodatkową zaletą jaką przynosi okrywanie roślin gałązkami iglaków jest to, że jest to w pełni naturalny materiał okryciowy, który wiosną można zwyczajnie wrzucić do kompostownika.

Jak mogliśmy się przekonać wachlarz materiałów do osłaniania roślin na zimę jest bardzo duży. Ostateczny wybór zależy od tego w jaki sposób chcemy prowadzić nasz ogród - czy ma być bardziej naturalny i proekologiczny z nastawieniem na wykorzystywanie materiałów, które mamy pod ręką jak np. liście, kora sosnowa czy kompost czy raczej postawimy na bardzo wygodne, szybkie w nakładaniu i w pełni przepuszczalne materiały syntetyczne, czyli agrowłókniny.