Jak wykorzystać zrębki w ogrodzie – permakultura

Permakultura -zasady prowadzenia ogrodu 

Permakultura pochodzi od połączenia dwóch słów: permanent - czyli stały, ciągły, nieustanny i agriculture - czyli rolnictwo, uprawa. Można zatem powiedzieć, że to stała uprawa roli, ale tłumaczenie to może być nieco mylące, gdyż człowiek podczas uprawy ogrodu permakulturowego ma znacznie mniej pracy niż przy uprawie ogrodu. Idea ogrodu permakulturowego bazuje bowiem na naturalnych zależnościach pomiędzy różnymi gatunkami roślin, co prowadzi do tego, że udaje się stworzyć niezależny ekosystem, który świetnie sobie radzi bez wsparcia człowieka.

Ogrody permakulturowe wykorzystują warunki lokalnego środowiska naturalnego, a więc próżno w nich szukać gatunków pochodzących z innych stref klimatycznych. Wykorzystują również naturalne procesy glebotwórcze, które w innych ogrodach są niszczone poprzez przekopywanie oraz wzajemne oddziaływanie różnych gatunków roślin względem siebie. Dzięki temu, choć z początku może to brzmieć skomplikowanie, można mieć piękny ogród, który będzie dobrze rozwijał się bez godzin spędzonych na plewieniu, podlewaniu i innych zabiegach pielęgnacyjnych.

Jak założyć ogród permakulturowy?

Wszystkie wyżej opisane zasady permakultury mogą być na pierwszy rzut oka trudne do zrozumienia, zwłaszcza gdy spojrzymy na większość ogrodów znajdujących się w naszym otoczeniu. Jeśli jednak zależy Ci na ogrodnictwie ekologicznym, to przygotuj się na to, że co prawda na początku musimy włożyć nieco pracy w jego założenie, ale efekty będą najlepszą nagrodą za ten wysiłek.

Na początek musimy zapoznać się z warunkami panującymi na naszej działce, bo to pozwoli znaleźć rośliny, które będą tutaj dobrze rosły. Istotny jest rodzaj gleby, a więc m.in. jej żyzność, kwasowość oraz nasłonecznienie. Ich znajomość pozwoli odpowiednio dobrać gatunki, które będą dobrze rosły na naszej działce. Przy ich poszukiwaniu najlepiej czerpać inspiracje z natury, czyli spojrzeć na pobliskie tereny naturalne: lasy, łąki, i bezdroża, których nie tknęła jeszcze ręka człowieka, a od lat żyją one zgodnie z prawami natury. 

W ogrodzie permakulturowym możesz uprawiać zarówno kwiaty ozdobne, jak i warzywa czy owoce. Podczas projektowania ogrodu weź pod uwagę wymagania każdego z tych gatunków, zwłaszcza pod względem nasłonecznienia. Pogrupuj je w zależności od ich potrzeb z tym związanych, a następnie sprawdź, które gatunki dobrze rosną w swoim towarzystwie. Taki sposób projektowania pozwoli Ci zapewnić roślinom jak najlepsze warunki do rozwoju, bo uprawa współzależna będzie chronić je przed szkodnikami i chorobami znacznie naturalniej niż środki ochrony roślin stosowane w typowym ogrodzie. Następnym etapem będzie przygotowanie grządek, na których będą uprawiane rośliny.

Przygotowanie podłoża w ogrodzie permakultorowym

Jak już wcześniej wspomnieliśmy uprawa zgodnie z zasadami permakultury opiera się na minimalnej ingerencji w środowisko naturalne. Nie ma więc tutaj przekopywania ziemi, co nie znaczy, że nie trzeba odpowiednio przygotować podłoża, na którym będą sadzone rośliny. Najlepsze efekty w ogrodnictwie permakulturowym można uzyskać stosując grządki podwyższane. Dzięki temu możemy zapewnić roślinom różne warunki glebowe, zależne od ich potrzeb i upodobań oraz jesteśmy niezależni od rodzaju gleby uprawnej w naszym ogrodzie.

Do budowy grządek podwyższanych możemy wykorzystać deski, z których zbijemy prostą ramę. Najlepiej zdecydować się na grządki podłużne o szerokości maksymalnie 1-1,2m, co pozwoli na łatwy dostęp do każdej części grządki z każdej strony. Można również przygotować grządki kwadratowe, ale też należy pilnować ich wymiarów, by umożliwić wygodny dostęp do roślin znajdujących się w ich centralnej części.

Tak przygotowane ramy układamy na oczyszczonym ze śmieci i kamieni gruncie. Dno grządki wykładamy szarym kartonem pozbawionym kolorowych nadruków. Kolejną warstwę stanowi obornik lub inny nawóz pochodzenia naturalnego np. kompost, a na niej bezpośrednio można wysypać dobrej jakości glebę ogrodniczą. W zależności od wysokości grządek można również dodać inne warstwy np. drobne kamienie na dno, które będą stanowić warstwę drenażową lub ściółkę na wierzchu, na którą świetnie nadają się zrębki lub zebrane liście. 

Pierwsze wysiewy roślin w ogrodzie permakulturowym mogą być niewielkie, bo cały ekosystem jeszcze nie zaczął funkcjonować w obiegu zamkniętym. Trzeba być jednak cierpliwym i nie ingerować w naturalne procesy, bo tylko w ten sposób system zacznie funkcjonować niezależnie od naszej ingerencji.

O czym pamiętać uprawiając ogród permakulturowy?

Jeśli do tej pory prowadziłeś uprawę ogrodu w sposób sprzeczny z zasadami permakultury, to z pewnością może Ci być trudno zmienić swoje nawyki. Na początku możesz też czuć pokusę związaną z dodatkowym nawadnianiem grządek czy usuwaniem chwastów, ale uwierz, że rośliny posadzone zgodnie z zasadami permakultury żyją w symbiozie i dadzą sobie radę bez Twojej pomocy.

Tobie pozostaje nie psuć tego ekosystemu, a jedynie pomagać mu wykorzystując do maksimum wszystkie dary natury. Koniecznie musisz zatem zaopatrzyć się w dobre kompostowniki, dzięki którym przetworzysz zeschnięte liście, skoszoną trawę czy inne resztki roślinne na świetny nawóz organiczny. 

Pamiętaj też, że niektóre z nich mogą służyć nie tylko jako nawóz, ale też doskonale będą pełnić rolę ściółki i doskonale zastępować agrowłókniny. Pozwolą zapewnić lepsze warunki do rozwoju roślin chroniąc glebę przed zbytnim wychłodzeniem, ale również rozkładając się staną się źródłem próchnicy, tak cennej dla rozwoju roślin i wspierającej poprawę struktury gleby. Stosując się do tych zasad będziesz mógł mieć zdrowe plony w swoim ogrodzie oraz świadomość, że ich uprawa jest zgodna z niezmiennymi od lat prawami natury. Korzyści wynikające z takiego podejścia są ogromne, a mądre korzystanie z zasobów naturalnych to kierunek, w którym powinniśmy podążać nie tylko we własnym ogrodzie, ale również jako całe społeczeństwo żyjące na Ziemi.