Nawozy azotowe rodzaje

Azot należy do pierwiastków, które są niezbędne do rozwoju roślin, a niedobory azotu znajdującego się w glebie szybko odbija się na kondycji roślin i osiąganych plonach. Nic zatem dziwnego, że powszechnie stosowane są nawozy azotowe, które pozwalają uzupełnić te braki. Wybór nawozów azotowych jest bardzo duży, dlatego przed zakupem warto wiedzieć, jakie są rodzaje nawozów azotowych i w jaki sposób należy je stosować.

Podział nawozów azotowych

Nawozy azotowe można podzielić w oparciu o różne kryteria, ale najczęściej spotykany jest podział w oparciu o formę azotu, która jest w nich zawarta. Według tego podziału wyróżniamy:

• nawozy amonowe,

• nawozy saletrzane,

• nawozy saletrzano-amonowe,

• nawozy amidowe (mocznik nawozowy).

Nawozy amonowe zawierają azotan amonu, nawozy saletrzane mają w składzie azot w formie azotanowej, a nawozy amidowe zawierają azot w formie aminowej. Każda z tych form jest nieco inaczej przyswajana przez rośliny, dlatego przed zakupem nawozu warto wiedzieć na ten temat nieco więcej

Saletra amonowa i saletrzak

Najpopularniejsze z powyższych są nawozy saletrzano-amonowe czyli saletra amonowa lub saletrzak. Zawierają one azot w formie amonowej i azotanowej, co pozwala roślinom do maksimum wykorzystać azot dostający się do gleby. Forma azotanowa jest chętniej pobierana przez rośliny, ale niestety jest bardzo ruchliwa i łatwo wymywa się z gleby. Forma amonowa zaś jest pobierana przez rośliny znacznie wolniej, ale za to pozostaje w glebie na dłużej, dzięki czemu przydaje się podczas rozwoju i wzrostu systemu korzeniowego m.in. korzenia palowego.

Zarówno saletra amonowa jak i saletrzak są łatwe do stosowania i łatwo rozpuszczają się w wodzie. Najczęściej stosuje się je przed sadzeniem lub siewem roślin uprawnych, ale nic nie stoi na przeszkodzie, by zastosować je również w okresie wzrostu roślin czyli pogłównie. Stosując je, należy jednak pamiętać, że saletrzak dodatkowo zawiera węglan wapnia lub węglan magnezu, który zapobiega jego zbrylaniu i ma nieco kwaśny odczyn, co może wpływać na pH gleby.

Mocznik nawozowy

Jak wyżej wspomniano mocznik nawozowy to nawóz mineralny zawierający azot w formie aminowej. Rośliny nie są w stanie przyswoić azotu w tej formie poprzez system korzeniowy, ale w glebie zachodzi proces przemiany aminowej formy azotu na amonową, a następnie azotanową, którą rośliny są w stanie przyswoić bez żadnych przeszkód. Dzięki następującym w glebie przemianom azot dostarczony do gleby w nawozie staje się przyswajalny dla roślin przez długi czas. Azot amonowy może być natomiast dobrze przyswajalny przez liście roślin, dlatego mocznik często stosuje się do nawożenia dolistnego.

Nawóz azotowy w formie mocznika można stosować przedsiewnie, przy czym należy pamiętać, o tym, że azot z tego nawozu uwalnia się znacznie dłużej niż azot z saletry czy nawozu amonowego. Można go również stosować pogłównie, przy czym należy pamiętać, że nawozy azotowe zawierające amoniak muszą być stosowane w odpowiednich warunkach atmosferycznych. Jeśli zostaną wysypane w niewłaściwym czasie, to zawarty w nich amoniak uwolni się do atmosfery i nie uda się osiągnąć zamierzonego efektu nawozowego.

Nawozy azotowe z dodatkiem siarki, boru i wapnia

Oprócz nawozów azotowych mających w składzie różne formy azotu, na rynku można znaleźć nawozy azotowe zawierające dodatkowe składniki. Bardzo popularne są nawozy azotowe z siarką m.in. sulfan czy siarczan amonu, które pozwalają dostarczyć nie tylko azot, ale również siarkę, niezbędną do rozwoju dla wielu gatunków roślin. Chętnie wybierane są również nawozy z dodatkiem boru, np. Nitrabor, które idealnie się nadają dla roślin o dużym zapotrzebowaniu na bor. Na uwagę zasługuje również saletra wapniowa czyli nawóz mineralny zawierający azot i wapń. Doskonale nadaje się on do nawożenia interwencyjnego, gdy zostaną zauważone niedobory obu tych składników. Nie nadaje się on jednak do odkwaszania gleby, więc do tego celu lepiej wybrać wapno nawozowe.

Nawozy wieloskładnikowe

Nawóz azotowy może występować nie tylko w formie nawozu zawierającego wyłącznie azot w jednej z opisanych wyżej form lub z niewielkim dodatkiem innego pierwiastka, ale również jako nawóz wieloskładnikowy. To nawóz zawierający trzy główne pierwiastki potrzebne roślinom do zdrowego rozwoju i wzrostu czyli azot (N), fosfor (P) i potas (K). Ze względu na najważniejsze składniki w tych nawozach bywają one nazywane również nawozami NPK.

Nawozy NPK to nawozy uniwersalne, które mają korzystny wpływ na rozwój i wzrost wszystkich roślin. Do najbardziej znanych nawozów tego rodzaju należą nawozy Azofoska i Polifoska. Mogą być one stosowane zarówno przedsiewnie, jak i w okresie wegetacji roślin, przy czym przy nawożeniu pogłównym należy zwracać baczną uwagę na panujące warunki atmosferyczne, gdyż mają one ogromny wpływ na skuteczność nawożenia roślin.

Stosowanie nawozów azotowych - o czym należy pamiętać?

Nawozy azotowe wpływają korzystnie na rozwój roślin, ale należy wiedzieć, w jaki sposób je odpowiednio stosować. Przede wszystkim należy dobrać je do rodzaju uprawianych roślin oraz gleby, na jakich mają być one zastosowane. Na glebach kwaśnych należy unikać siarczanu amonu, który zakwasza gleby, co może mieć negatywny wpływ na kondycję roślin.

Dobrze jest również znać zasobność gleby w składniki odżywcze oraz poznać potrzeby pokarmowe roślin. Niektóre rośliny do prawidłowego wzrostu potrzebują nie tylko azotu, ale i innych pierwiastków, jak choćby wspomniany wyżej potas, fosfor czy siarka. Niektóre potrzebują dużej dawki azotu przed siewem i jest to dla nich wystarczające, a inne potrzebują dodatkowego nawożenia pogłównego. Wiedząc o ich zapotrzebowaniu można lepiej dobrać rodzaj nawozu azotowego i właściwie wspomóc wzrost roślin. W zależności od potrzeb można bowiem zaplanować nawożenie azotem w dwóch dawkach podzielonych lub zdecydować się na zastosowanie mocznika nawozowego, który jest nawozem długodziałającym i pozwoli zabezpieczyć zapotrzebowanie roślin na azot znacznie dłużej. 

Warto też pamiętać, że szkodliwy jest nie tylko niedobór azotu, ale również jego nadmiar. Rośliny wrażliwe bardzo szybko zareagują na nadmiar azotu, co odbije się nie tylko na ich wyglądzie, ale również osiąganych plonach. Koniecznie należy zatem zadbać o odpowiednią dawkę stosowanego nawozu. Każdy producent umieszcza na opakowaniu dokładne dawkowanie nawozu, więc ich stosowanie warto rozpocząć od zapoznania się z informacjami na etykiecie. Dzięki temu stosowanie nawozów azotowych przyniesie oczekiwane efekty.