Ślimaki to najczęstsze i najbardziej pospolite szkodniki pojawiające się w naszych ogrodach, sadach lub na rabatach. Gdy plaga ślimaków chociaż raz pojawi się na działce, to bądźmy przygotowani na znaczące szkody w naszych zbiorach i największe spustoszenie jakie kiedykolwiek zdarzyło się w ogrodzie. Nie oszczędzą nawet roślin ozdobnych. Pochłoną wszystko co zielone, zarówno liście, jak i korzenie czy młode pędy większości roślin ozdobnych i warzyw. Więc jak skutecznie można zlikwidować ślimaki?

Oto kilka propozycji z naszej strony.

Kiedy ślimaki mogą pojawić się w naszym ogrodzie?

Ślimaki znienacka pojawiają się w naszych ogrodach po deszczu, ponieważ mogą swobodnie sunąć po wilgotnej ziemi i przechodzić z działki na działkę. Jako miejsca swych ulubionych kryjówek wybierają wysoką trawę, w której mogą spokojnie schować się zwłaszcza podczas upałów. Ślimaki lubią miejsca zacienione i zachwaszczone dzikie zakamarki z optymalną temperaturą i wilgotnością np. pod stertą desek.

Co jedzą ślimaki?

Ślimaki uwielbiają zjadać rosnące w ogrodzie truskawki, cynie, dalie, astry i nasturcje, liście sałaty, buraki ćwikłowe. Ślimaki potrafią wyjadać wielkie, nieregularne dziury w liściach, korzeniach i pędach. Ślimaki ogrodowe są również pożyteczne, ponieważ pochłaniają również gnijące fragmenty roślin, czyli oczyszczają ogród z materiału organicznego, który zalegając może przyczynić się do rozwoju patogenów i chorób grzybowych.

Jakie ślimaki możemy spotkać w ogrodzie?

Ślimaki, które najczęściej spotykamy w ogrodzie możemy podzielić na dwa rodzaje: ślimaki oskorupione, czyli takie, które posiadają "domek" i nie są tak bardzo żarłoczne. Do tej grupy należą ślimaki winniczki i najczęściej spotykane wstężyki ogrodowe z czarno-żółtą muszlą. Bardziej groźne dla naszych roślin są ślimaki nagie, które potrafią w bardzo krótkim czasie przy sprzyjających warunkach zniszczyć w różnych miejscach znaczącą powierzchnię.

Jakich roślin nie lubią ślimaki w ogrodzie?

Ślimaki zwłaszcza nagie można skutecznie odstraszyć z ogrodu, dzięki posadzeniu konkretnych gatunków roślin, które poprzez to, że wydzielają konkretne substancje organiczne skutecznie odstraszają te uporczywe mięczaki. Oto kilka roślin, które nie muszą się obawiać ataku wygłodniałych ślimaków:

nasturcja większa, zawciąg nadmorski, żurawka 'Coral Bells', bergenia sercowata, płomyk wiechowaty (floks), tojad mocny, barwinek pospolity, cząber ogrodowy

Ślimaki nie lubią również orlicy pospolitej - paproci, która nie bardzo im smakuje.

Jak można pozbyć się ślimaków z ogrodu?

Jeśli chodzi o zwalczanie tych uporczywych mięczaków, to mamy na nie naturalne sprawdzone sposoby, a także cały wachlarz skutecznych środków chemicznych dostępnych w sklepach ogrodniczych.

Czy zbieranie ślimaków w ogrodzie ma sens?

Jeżeli nie popieramy chemicznego zwalczania ślimaków i rozbudowujemy swój ogród zwracając szczególną uwagę na ekologię i zrównoważone gospodarowanie zasobami, to wówczas można pokusić się o pozbieranie pojawiających się na działce ślimaków. Ta alternatywa jest raczej możliwa do realizacji jedynie, gdy populacja ślimaków i działka jest niewielka. Oczywiście zebrane do wiaderka ślimaki należy wypuścić w miejscu znajdującym się w pewnym oddaleniu od naszej posesji np. na łące, gdzie będą mgły się pożywić, inaczej ślimaki powrócą. Niestety, nie zastosujemy tej opcji, jeśli mieszkamy w zabudowie szeregowej w okolicy, która jest już dość zurbanizowana.

Naturalni wrogowie ślimaków

Kolejnym sposobem na ograniczenie śliskiego problemu, jest zaproszenie do ogrodu naturalnych wrogów ślimaków: chrząszczy, żab, ropuch, jaszczurek, kosów, drozdów, rudzików, szpaków, gawronów, bażantów, sójek, kaczek, jeży, czy ryjówek. Nie płoszmy ich, a odwdzięczą się nam regularnie eliminując żarłoczne mięczaki. W przypadku ptaków karmniki i budki lęgowe zamontowane na drzewach w ogrodzie zdecydowanie przyciągną ich uwagę i przyzwyczają do odwiedzania naszego ogrodu. Również postawienie domku dla jeża lub chociaż pozostawienie po jesiennych porządkach kupki liści i gałązek powinno przyciągnąć zwierzę do naszego ogrodu.

Ślimaki nagie to również przysmak dla kretów, ale w przypadku tych zwierząt, ich pojawienie się w naszym ogrodzie może być kwestią dyskusyjną.

Domowe sposoby na ślimaki i nie tylko

Zastanawiając się czego możemy użyć na ślimaki dochodzimy do wniosku, że warto najpierw sprawdzić domowe środki, które zawsze mamy pod ręką. Może nie będą działały w ekspresowym tempie, ale zdecydowanie pozwolą, aby pożyteczne organizmy , które żyją w naszym ogrodzie nie zostały zniszczone. W mozolnej walce ze ślimakami mogą nam pomóc:

• wysypanie trocin, zrębków lub kory – ta metoda przyniesie nam podwójną korzyść, ponieważ rozsypane trociny z jednej strony będą stanowiły zaporę dla ślimaków, a z drugiej w naturalny sposób zasilą podłoże podczas procesu rozkładu. Dodatkowo kompost z trocin doskonale zwiększa zdolność podłoża do magazynowania wody
• igliwie sosnowe - wyściółkowanie rabat z roślinami kwasolubnymi sosnowymi lub świerkowymi igłami również skutecznie zabezpieczy przed ślimakami - na takim podłożu nie mogą się one przemieszczać
• rozsypanie skorupek po jajkach – skorupki wzbogacą podłoże w wapń i dodatkowo będą stanowiły zaporę mechaniczną dla ślimaków, wystarczy rozsypać opaskę ze skorupek wokół roślin
• stosowanie granulatów krzemionkowych – są to preparaty składające się z naturalnych materiałów, które podrażniają stopę ślimaka i uniemożliwiają mu poruszanie się, np. Schneckill
• mączka bazaltowa - posypanie ścieżki mączką bazaltową skutecznie powstrzyma ślimaki przed przemieszczaniem się na terenie ogrodu
• wapno palone (gaszone) - to jeden ze skuteczniejszych, choć nieco brutalnych sposobów domowej walki ze ślimakami, który może być stosowany przez cały sezon wegetacyjny, a mianowicie usypywanie obwódek z wapna gaszonego między grządkami. Wapno pali skórę ślimaka i ostatecznie go uśmierca. Średnia dawka wapna to około 4kg na 100 metrów kwadratowych.
• fusy od kawy - rozrzucone w pobliżu roślin fusy po kawie skutecznie zabezpieczą je przed inwazją ślimaków. Zapach kawy działa drażniąco i odstraszająco na mięczaki, a do tego jest produktem w pełni naturalnym i biodegradowalnym
• sól – posiada działanie podrażniające błonę śluzową ślimaków
• piwo - to prawdziwy przysmak ślimaków nagich. Można je ustawić w płytkich pojemniczkach - ślimaki zwabione zapachem i upojone słodkim napojem nie będą mogły ich opuścić.
• samoprzylepna miedziana taśma – bardzo łatwa w montażu i niezwykle skuteczna. Może być montowana np. na palisadach lub rabatach podwyższonych wykonanych z drewnianych desek
• 

Naturalne preparaty do zwalczania ślimaków

Wywary lub gnojówki z roślin ogrodowych bardzo często mogą przynieść rezultaty lepsze niż nie jeden chemiczny środek.

• wywar z liści rabarbaru

Przygotowanie: Kilogram liści rabarbaru należy poszarpać i zagotować w ok. 10-15 litrach wody. Stosować bez rozcieńczenia. Wywar rozprowadzamy za pomocą konewki pomiędzy grządkami warzyw.

• gnojówka z rabarbaru

Przygotowanie: Do gnojówki z rabarbaru używamy liści i zielnych części rośliny. 2 kilogramy drobno pokrojonego warzywa zalewamy ok. 15 litrami wody i odstawiamy w zacienione miejsce na 1-2 tygodnie. Używamy do oprysków po rozcieńczeniu z wodą - bezpośrednio podlewamy grządki.

• gnojówka z bylicy piołunu

Przygotowanie: 150 g piołunu zalewamy wodą w ilości 5l, a następnie mocz przez dobę. Tak przygotowany wywar zmieszaj z rozcieńczoną gnojówką w proporcji 1:5 lub 1:10 (np. 0,5 kg ziela piołunu na 5 L wody). Po 3-4 tygodniach (uwzględniając mieszanie gnojówki co 2 dni) preparat powinien sfermentować i nadawać się do użycia.

Środki chemiczne na ślimaki:

Preparaty chemiczne przeznaczone do zwalczania ślimaków są powszechnie dostępne w każdym mniejszym lub większym sklepie ogrodniczym. Zazwyczaj mają postać granulatu i są przeznaczone do posypywania ścieżek ogrodowych lub rabat. Ślimaki po spożyciu preparatu chowają się do swoich kryjówek i tam obumierają. Takimi preparatami są m.in. : Snacol, Ślimakol czy Pożegnanie ze ślimakiem.

Regularne porządkowanie ogrodu - kolejny prosty i skuteczny sposób na ślimaki

Myśląc o tym, jak zwalczyć ślimaki w ogrodzie, nie zapominaj o tak prostej i podstawowej czynności, jak regularne porządki. Zanim więc przejdziesz do stosowania agresywnych środków chemicznych, dokładnie przyjrzyj się swojemu ogrodowi.

Skutecznym sposobem na ich wypłoszenie jest systematyczne plewienie chwastów na rabatach, zwłaszcza pokrzyw, częste koszenie trawnika oraz usuwanie na bieżąco resztek roślinnych. Świetną ideą, której wprowadzenie w życie ograniczy wielkość populacji ślimaków, jest systematyczne przewietrzanie gleby. Motyczenie i częste grabienie wydobywa na powierzchnię jaja ślimaków, które ekstremalnie szybko giną na słońcu. Podsumowując – im mniej chwastów, szczelin, bruzd i korytarzy w glebie, tym warunki rozwoju ślimaków są mniej korzystne.

Ślimaki lubią wysokie trawniki i gęste chwasty – są one idealnym schronieniem w ciepłe, słoneczne dni. Szkodniki chętnie chowają się też pod składowiskami gruzu, gałęzi, starych desek czy zalegających w ogrodzie materiałów budowlanych. Jeśli nie chcesz, by ślimaki poczuły się w Twoim ogrodzie zbyt komfortowo, regularnie koś trawniki, wyrywaj chwasty, jesienią grab liście i utrzymuj porządek na terenie działki.

Czy warto mieć kilka ślimaków w ogrodzie?

Sprawdzonych sposobów na zwalczanie ślimaków jest wiele. Wybór odpowiedniego dla nas zależy tylko i wyłącznie od ilości wolnego czasu oraz wielkości ogrodu. Jednak, mimo iż błyskawicznie niszczą rośliny, to jednak mają również swoją rolę do spełnienia w naszym małym ekosystemie. W końcu to ślimaki nagie pochłaniają również gnijące i chore rośliny oraz inne resztki organiczne, pochłaniają również chwasty i padlinę. Dlatego też wybijanie ich co do ostatniej sztuki nie ma sensu, za to warto monitorować ich populację i ograniczać za pomocą dostępnych środków, gdy zacznie niebezpiecznie się rozrastać.